Omurgaya arkadan baktığımız zaman omurların birbiri üzerine diziliminden oluşan ve başımız ile leğen kemiğinin tam ortasından geçen bir izdüşümü olan düz bir kolon olduğunu görürüz. İnsan omurgasına yandan bakınca ise böyle bir düz hat olmadığını ve omurların her birinin birbirleri ile bir açı yaparak oluşturduğu fizyolojik birtakım eğrilikler olduğunu görürüz. Örneğin göğüs, sırt bölgemizde bir kifoz (kambur) varken bunu izleyen bel bölgemizde bir çukurluk (lordoz) vardır.
İnsanların göğüs, sırt bölgesindeki kifoz kişiler arasında çok geniş bir farklılık gösterir. Bir başka deyişle sizin de etrafınızda gözlediğiniz gibi, bazı insanlar daha kambur dururken bazıları daha dik durmaktadırlar. Bu kamburluğun fizyolojik olarak kabul edilen ölçüsel bir sınırı vardır.
İnsanın rahat ayakta durduğu pozisyonda çekilen yan radyografisinde yapılacak bir açı ölçümünde, bu sınır 20 derece ile 55 derece arasında değişmektedir. Yani 20 derece kifozu olan bir insanın da, 55 derece kifozu olan bir insanın da kifozları normal sınırlar içinde kabul edilir. Dolayısıyla bir ailenin herhangi bir bireyinin diğer bir bireyden daha az ya da daha fazla kambur olması son derece normaldir. Bu derecenin üstündeki kamburlukların altında yatan bir takım sebepler olabilir. Literatürde aynı zamanda “Üst Çapraz Sendromu (Upper Cross Syndrome)” olarak da bilinir.
Kamburluk fark edilmeyecek kadar küçük bir eğrilik olabileceği gibi, kronik ağrı, his ve güç kaybı veya ileri derecede şekil bozukluğu ile de karşımıza çıkabilir. Kamburluk bilindiği gibi en sık sırt bölgesinde görülmekle beraber, boyun ve bel bölgesinde de ortaya çıkabilir. Boyun ve bel bölgesi normalde çukur olduğu için, kifoz başlangıçta boyun ya da belde düzleşme ile karşımıza çıkabilir. İlerleyen dönemlerde ise boyun ve belde de kamburluk oluşabilir.
Erişkin yaşlarda kamburluk çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilir;
Duruş bozukluğu Bağlı Kamburluk=Postural Kifoz; aslında gerçek bir hastalık değil, adı üstünde duruş bozukluğudur. Genellikle masa başı çalışan kişilerde gözükür. Masa başında çalıştığımızda farkında olmadan duruşumuzu sağlıksız bir pozisyona sabitleriz; başımızı öne taşır ve gövdemizi masanın üzerine doğru eğeriz. Bu pozisyon yüksek derecede kifozu tetikler. Başka örnekler vericek olursak eğer; çantanın her zaman aynı omuzda taşınması, sedanter (egzersiz yapmadan durağan) yaşamın getirdiği kassal problemler olarak sıralıyabiliriz. Oturma ve ayakta durma esnasında kamburluk belirir. Sırtta oluşan kamburluğu dengelemek için bel çukuru da daha derinleşmiş olabilir. Duruş bozukluğuna bağlı kamburluk, yatınca veya arkaya doğru esneyince kendiliğinden düzelir. Bu durumdan şikayet eden kişilerin doğru pozisyonda oturma ve ayakta durmayı kendilerine bir alışkanlık haline getirmeleri gerekmektedir. önlenebilmesine yönelik egzersizler genelde duruş bozukluğuna bağlı olabilir. Ayrıca mutlaka yapılması gereken egzersizler kısa olan karın, göğüs ve bacak kaslarının uzatılması aynı zamanda omurga çevresindeki kasların da güçlendirmeye yönelik olmalıdır.
Scheuerman Hastalığı; problemi ilk tanımlayan Doktor Scheuerman’ın ismiyle anılan bu hastalığın sebebi bugün için net olarak bilinmemektedir. Bir sebepten dolayı omurga kemiklerinin ön kısımlarının çökmesi sonrası kamburluk ortaya çıkmaktadır. Kamburluk sıklıkla 45 ile 75 dereceler arasındadır. Duruş bozukluğuna bağlı olan kamburluktan farklı olarak Schuerman hastalığında hastanın eğriliği kendiliğinden düzelmez. Hasta öne eğildiğinden, sırtta keskin açılı bir kamburluk oluşur. Genellikle eğrilik 2 tip olarak görülür. Bunlardan birincisinde ve en sık görülende eğrilik sırt bölgesindedir. Diğer tipte ise eğrilik sırt ile bel bölgesinin bileşkesinde belirgindir.
Kireçlenme (artroz),ve de romatizmal hastalıklar (ankilozan spondilit) kamburluğa neden olabilir. Konjenital, yani doğumdan itibaren başlayan tipte, omurga kemiğindeki yetersiz gelişme nedeniyle kamburluk ortaya çıkar. Travma’ya bağlı omurga yaralanması sonrası, çökmüş omurga bölgesinin neden olduğu bir kamburluk oluşabilir. Sırt bölgesinde geçirilen ameliyatlar sonrası veya Osteoporoza (kemik erimesi) bağlı kırıklar sonrası da kamburluk ortaya çıkabilir. İleri yaşta kamburluğun en sık sebebi osteoporoz’dur (kemik erimesi).
Kifoz Semptomları
Kamburluk, sadece şekil bozukluğundan- şiddetli ağrı, akciğer ve kalp problemlerine kadar değişik derecelerde şikâyetlere neden olabilir. Ağrı, kamburluğun en fazla olduğu bölgede olur. İlerleyen kamburluklar sonrası omurilik bası altında kalırsa, bacaklarda güçsüzlük ortaya çıkabilir. Sırt bölgesindeki ileri derecede kamburluklar akciğerin yeterince genişlemesine engel olarak nefes darlığı yaratabilir. Aynı şekilde kalp fonksiyonları etkilenebilir.
Kifozda Tanı
Röntgen filmlerinde saptanan kamburluğa ek olarak şiddetli ağrı, sinir basısına bağlı güçsüzlük, idrar ve gayta problemleri mevcutsa, doktorunuz ilaveten emar (MR) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi ek tanı yöntemlerine başvurabilir.
Kifoz Tedavisi
Kamburluğa neden olan sebep aydınlatıldıktan sonra, doktorunuz şikayetlerinize bağlı olarak ya kamburluğunuzu belirli periyotlarla takip etmeye başlayacak ya da direk tedaviye geçecektir.
Kamburluk tedavisinde ilk seçilen yöntem genellikle cerrahi dışı yöntemlerdir. Tedaviye öncelikle ağrı kesici ilaçlar, doğru yöntemler ve tedavi edici egzersizlerin uygulanması, korse gibi yöntemlerle başlanır. Eğer altta yatan bir kemik erimesi yani osteoporoz varsa, öncelikle buna yönelik tedaviler yapılarak kamburluğun ilerleyişi yavaşlatılabilir. Ancak sebebi ve seviyesi her ne olursa olsun, mutlaka doktorunuz ve egzersiz profesyonelleri ile koordineli bir şekilde çalışmak neredeyse bir zorundalıktır.